ـ کلمات هم خانواده :
در هم خانواده سه حرفِ اصلی کلمه باید
به ترتیب در کلماتِ دیگر تکرار شوند تا بتوانند با یکدیگر هم خانواده باشند.
مثلاً کامل دارایِ سه حرفِ «ک م ل » استو می تواند با« تکمیل» هم خانواده باشد
اما با « کلام » و« کلمه » هم خانوادهنیست چون سه حرفِ اصلی این کلمات
« ک ل م» است و ترتیبِ این کلمات بایکدیگر متفاوت است.
کلماتِ زیر به همراهِ هم خانواده هایشان را ، به خاطر بسپارید
:
عُلوم: عالِم، عِلم، مُعَلِّم،عُلَما،تَعلیم،تَعَلُّ
قادِر : مَقدور، قدرت ، قَدَر ، قَدّار ، قَدر، قَدیر و...
مسلمان: اسلام، تسلیم،مُسلِم، سلام،سالم، سلیم ،سلامت و ...
ظالِم : ظُلم ، مَظالِم ، مَظلوم ، ظُلُمات، ظُلمَت و ...
مسائل : مسئله ، سؤال ، سائِل و...
شُغل : شاغِل ، مَشغول ، مَشاغِل ،اشتغال،مشغله، اشغال و ...
شاهد : شهید ،شُهدا ، مشهد و ...
حُضور : حاضِر ، مَحضَر ، حُضّار و...
طالِب : مطلوب، مَطلب ، طَلَب و...
ظاهِر : تظاهُر، مُتَظاهر،مَظاهر، ظَواهِر، مَظهَر،ظُهور و...
نَصر : نُصرَت ، ناصِر ، مَنصور، نصیر و ...
اَعمال: عَمَل،عامِل،عامِلان و...
جاهِل : جَهل ،مَجهول ، جِهالت و...
مُتَعال : تَعالی ، مُتَعالی، عالی ، اعلا ،علیا و...
مَخلوق : خَلق ،خالِق ، خِلقَت، خَلایِق و...
جَماعَت : جُمعه،جامِع ،اجتماع،جمیع،مجتمع،جوامع و...
مُناظِره : مَنظَر ،نِظاره ، مَنظور ، ناظِر و...
نسخ : مَنسوخ ،ناسخ و ...
فهم : مفاهیم ،مفهوم ، فهیم و ...
* در فعل ها ، بن فعل ،چه بن ماضی و چه بن مضارع می تواند به عنوان
هم خانواده به کار رود.
مانند :
ـ روان : رفتار ، روش ، رفته ، رونده و...
ـ دیدار : بینا ، بینش ، دیده ، دیده بان ، بیننده و ...
مهلا ابراهیمی
تابش : تابنده – تابان –تابندگی
تصویر : تصاویر –مصور – تصور – صورت
جمع : جامعه – اجتماع – مجموع – جمعیت - جامع
حاصل : تحصیل – محصول – محصل حصول
حفظ : حافظ – محفوظ – محافظ - محفظه
حس : حساس – محسوس - احساس
حرکت : حرکات : محرک – تحریک – تحرک - متحرک
خبر : اخبار – مخبر – مخابره- مخابرات
زحمت : مزاحم – مزاحمت - زحمات
سفر : مسافر – مسافرت
شغل : شاغل – مشغول – اشتغال – مشاغل
علم : عالم – معلوم – تعلیم – تعلم – معلم/علوم
فکر : افکار – متفکر – فکور – تفکر
قصد : قاصد – مقصود – مقصد
کتاب : مکتوب – کاتب – مکتب
کشف : کاشف – اکتشاف – مکتشف
اشتیاق : شوق – مشتاق – مشوق – تشویق
میلاد : مولود – ولد - ولادت
میراث : ارث – وارث – وراثت – ورثه
نظم : ناظم – منظم – تنظیم
جز : اجزا – مجزا
حق : حقیقت – حقایق – حقوق –حقانیت –تحقیق
اساس : تاسیس - موسس - موسسه:
محل و محله - احترام و محترم
فعال و فعالیت - طفل و اطفال
ولی و اولیا - فکر و افکار
مدرسه و مدارس - حال و احوال
معروف و معرف - صلح و مصالحه
محیط و احاطه - اختراع و مخترع
حفظ ، حافظ ، محافظ و محافظت
نظم ، ناظم ، منظم و تنظیم
عجیب و عجایب – خارج ، خروج و مخرج
عدل ، عادل و عدالت
مسئله و مسائل – لحظه و لحظات
ضعیف ، ضعف و ضعفا
شجاع و شجاعت – مرمت و ترمیم
صدمه و صدمات – معالجه و علاج
هاجر ، مهاجر و هجرت – منتظر و انتظار
غروب ، غرب و مغرب
تابش : تابنده – تابان –تابندگی
تصویر : تصاویر –مصور – تصور – صورت
جمع : جامعه – اجتماع – مجموع – جمعیت - جامع
حاصل : تحصیل – محصول – محصل حصول
حفظ : حافظ – محفوظ – محافظ - محفظه
حس : حساس – محسوس - احساس
حرکت : حرکات : محرک – تحریک – تحرک - متحرک
خبر : اخبار – مخبر – مخابره- مخابرات
زحمت : مزاحم – مزاحمت - زحمات
سفر : مسافر – مسافرت
شغل : شاغل – مشغول – اشتغال – مشاغل
علم : عالم – معلوم – تعلیم – تعلم – معلم
علوم فکر : افکار – متفکر – فکور – تفکر
قصد : قاصد – مقصود – مقصد
کتاب : مکتوب – کاتب – مکتب
کشف : کاشف – اکتشاف – مکتشف
اشتیاق : شوق – مشتاق – مشوق – تشویق
میلاد : مولود – ولد - ولادت
میراث : ارث – وارث – وراثت – ورثه
نظم : ناظم – منظم – تنظیم
جز : اجزا – مجزا
حق : حقیقت – حقایق – حقوق –حقانیت –تحقیق
تشکر – شُکر – متشکر – شکر
خواب – خواب آلود – پُر خواب – خوابیدن
عدل – عادل – عدالت
خبر – اخبار
شجاع – شجاعت
دانشگاه – دانش – دانشمند – دانشکده
نظم – ناظم – منظم – بی نظم- تنظیم – منظومه
هنر – هنرمند – هنری – باهنر
هوش – باهوش – هوشیار – کم هوش – هوشمند
حفظ- محافظ – حافظ – محافظت – حفاظ
نوشیدن – نوشابه
خسته – خستگی – خسته کننده
توانا – توانستن – توان – پُرتوان
عالم – علم – معلّم – تعلیم – علوم
احتیاج – محتاج – حاجت
طبیعت – طبیعی – طبع
ایمان – مومن – مومنان
مردانه